Việc cổ phần hoá sim so dep Mobifone sẽ an toàn và khả năng gây ra nhiều xáo trộn thấp hơn Vinaphone.
Ai đi, ai ở?
Mặc dù đề án tái cơ cấu VNPT đã được đưa ra cách đây vài năm với nhiều lần thay đổi, đồn đoán nhưng đến nay việc tập đoàn này có thể không còn sở hữu sim so dep MobiFone vẫn được xem là câu chuyện sẽ thay đổi cục diện thị trường viễn thông di động những năm tới. Mặc dù cho đến thời điểm này, ai đi, ai ở giữa MobiFone và VinaPhone vẫn chưa chính thức được lựa chọn nhưng với những động thái từ trước đến nay, những ai quan tâm đến thị trường viễn thông di động đều tin chắc, VNPT sẽ tiến hành cổ phần hóa MobiFone. Trên thực tế, dù là “gà cùng một mẹ” và được xem là 2 trong 3 mạng di động chiếm thị phần chi phối, nắm giữ thế chân vạc trên thị trường viễn thông, những năm qua MobiFone luôn là mạng viễn thông di động lấn lướt, nổi bật so với người anh em VinaPhone. Trong thời gian dài, MobiFone thường xuyên có báo cáo doanh thu và lãi lớn, đạt mức tăng trưởng tốt. Mặt khác, đơn vị này đã duy trì mô hình kinh doanh độc lập tương đối hơn so với các DN khác của tập đoàn. Báo cáo tài chính năm 2012 của VNPT cho thấy, trong 8.500 tỷ đồng lợi nhuận toàn tập đoàn, MobiFone đóng góp khoảng 77,6% (tương đương 6.600 tỷ đồng), doanh thu chiếm 31,2% (trong số 130.500 tỷ đồng).
Như vậy, so với sim so dep VinaPhone còn chậm chạp và nhiều phụ thuộc, việc cổ phần hóa MobiFone sẽ an toàn hơn và khả năng gây ra nhiều xáo trộn thấp hơn. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng cổ phần hóa VinaPhone sẽ tốt hơn, tạo điều kiện cho DN này kinh doanh độc lập, phát triển khả năng tự chủ của mình thay vì chậm chạp và ì ạch như hiện nay. Và đặc biệt, nếu cổ phần hóa VinaPhone, giữ lại MobiFone, VNPT sẽ có lợi hơn rất nhiều.
VNPT là “chìa khóa”?
Tái cơ cấu thị trường viễn thông là nhu cầu tất yếu, tuy nhiên về cơ bản nó chỉ phụ thuộc vào tái cơ cấu VNPT, đặc biệt trong việc tính toán mô hình của hai mạng di động là VinaPhone và sim so dep MobiFone. Phương án cụ thể có lẽ sẽ có trong nay mai. Nhưng liệu nó có thoát ra được cảnh “bình mới rượu cũ”?
Tại một cuộc tọa đàm về triển vọng ngành viễn thông năm 2013, một số ý kiến cho rằng, để phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn mới, phải thực hiện cổ phần hóa (CPH) các DN này, theo hướng chỉ giữ lại một DN viễn thông 100% vốn Nhà nước…. Nhưng, với ngành viễn thông, nhất là di động được coi như “con gà đẻ trứng vàng” nếu thực hiện CPH cũng phải được chính những người trong cuộc, cơ quan quản lý nhà nước tính toán thận trọng để vừa tạo thế phát triển vừa bảo đảm nguồn vốn cho Nhà nước, quyền lợi của người lao động và càng không để bị rơi vào cảnh một nhóm hoặc cá nhân nào đó thâu tóm.
Nhiều phương án đã được các chuyên gia phân tích, bình luận, tính toán thiệt hơn nhưng trong bối cảnh thực tế hiện nay, nếu tiến hành cổ phần hóa MobiFone vẫn dễ dàng hơn nhiều so với VinaPhone và thị trường viễn thông sẽ nhanh chóng hình thành thế chân vạc là Viettel - VNPT – sim so dep MobiFone đúng như quy hoạch của Thủ tướng.
Theo các chuyên gia, MobiFone đã xác định xong giá trị DN, do đó việc cổ phần sẽ rất dễ dàng vì chỉ việc đẩy mạnh các công việc là có thể cổ phần hóa được. Hơn nữa, MobiFone đang là đơn vị hạch toán độc lập nên việc tiến hànhcổ phần hóa không phức tạp như sim so dep VinaPhone. Và như vậy có thể mang lại lợi ích cho Nhà nước cũng như ngành viễn thông.
Thế nhưng, một kịch bản khác cũng được đưa ra là sim so dep MobiFone sẽ nằm trong VNPT thì mạng này sẽ ra sao? Nếu tách Vinaphone ra khỏi VNPT có nghĩa là MobiFone thuộc về VNPT. Khi đó thì chắc chắn các VNPT tỉnh sẽ cùng tham gia kinh doanh với MobiFone. Lúc đó khó có thể phối hợp hiệu quả giữa gần 50.000 cán bộ của VNPT tỉnh với 4.000 cán bộ của MobiFone bởi sự khác biệt trong cung cách quản lý và điều hành lâu nay khi một bên quen với việc độc lập và hiệu quả với một bên kinh doanh không theo hiệu quả.
Khách hàng, người tiêu dùng trông chờ vào việc tái cơ cấu thị trường viễn thông, nhưng với cục diện hiện tại, ngay cả trong trường hợp VNPT có phương án cụ thể và được Chính phủ phê duyệt thì kỳ thì vọng vào một thị trường cạnh tranh vẫn khá xa vời nếu như không xuất hiện thêm những nhân tố mới đủ mạnh tạo động lực, thúc đẩy cạnh tranh. Đồng nghĩa không thể kỳ vọng vào một cuộc đua quyết liệt trên thị trường viễn thông trong tương lai gần mà về cơ bản, cuộc đua đó sẽ có lợi cho người tiêu dùng. Và như vậy, khó có thể coi tái cơ cấu VNPT sẽ không đồng nghĩa với việc tái cơ cấu thị trường viễn thông?! Bởi nói như TS. Mai Liêm Trực, để thị trường thực sự cạnh tranh, chỉ cần một DNNN (Viettel), VNPT có thể cổ phần hóa (giữ lại 51% cổ phần nhà nước), có thêm DN thứ 3 đến 4 là DN tư nhân, nước ngoài… thì thị trường mới thực sự cạnh tranh.
Cơ hội cho mạng di động nhỏ
Mặc dù nội tình cụ thể của VNPT ra sao sẽ phải chờ, tuy nhiên có thể thấy việc này sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới thị trường viễn thông di động. Theo Sách trắng Công nghệ thông tin vừa được Bộ Tông tin-Truyền thông công bố, về dịch vụ điện thoại di động, sim so dep Viettel vẫn chiếm thị phần cao nhất (40,05%), MobiFone giữ vị trí số 2 với 21,4% (năm 2011 xếp thứ 3 với 17,9%), theo sát là VinaPhone với 19,88% (năm 2011 xếp thứ 2 với 30,1%).
Như vậy, nếu tách riêng, mỗi nhà cung cấp dịch vụ của VNPT chỉ chiếm 1/2 số thuê bao của Viettel. Và trong tình cảnh đó, khó khăn cho MobiFone và sim so dep VinaPhone lẫn VNPT là không thể tránh khỏi.
Theo một số chuyên gia viễn thông, khi “ra riêng”, MobiFone có lợi thế là đã quen kinh doanh độc lập nên xáo trộn về môi trường gần như không có. Tuy nhiên, MobiFone sẽ gặp phải khó khăn về hạ tầng truyền dẫn. Trên thực tế, với vị trí số 1 về hạ tầng truyền dẫn, đặc biệt có đường trục viễn thông quốc gia của VNPT, MobiFone có hạ tầng truyền dẫn khá hoàn hảo để phát triển.
Nếu tách ra, VNPT chỉ chiếm không quá 20% vốn điều lệ hoặc cổ phần, liệu sim so dep MobiFone có còn được ưu ái, hưởng lợi như trước hay sẽ lâm vào tình cảnh “con yêu con ghét”. “Nếu câu trả lời là không, khó khăn cho DN này sẽ rất lớn. Bởi nhìn vào một DN phải thuê đường truyền như Vietnammobile khó có thể phát triển bền vững trong điều kiện không thể chủ động được truyền dẫn, phải đi thuê, đối mặt với việc bị ngưng bất cứ lúc nào hoặc tăng giá”- một chuyên gia viễn thông cho biết.
Một trường hợp khác cũng có thể xảy ra là các đơn vị kinh doanh độc lập của VNPT cũng có thể sở hữu cổ phần tại MobiFone dẫn đến thực tế số cổ phần VNPT nắm tại sim so dep MobiFone sẽ cao hơn mức 20% rất nhiều. Những người am hiểu thị trường viễn thông cho rằng phương án này rất dễ xảy ra bởi những năm qua, lý do VNPT chần chừ thoái vốn khỏi MobiFone vì mạng di động này đang là “con gà đẻ trứng vàng”. Từ thời điểm tách MobiFone ra khỏi VNPT, thế chân vạc trên thị trường viễn thông mới thực sự hình thành rõ ràng và cục diện ra sao còn phụ thuộc nhiều vào những ưu ái VNPT dành cho MobiFone và sự năng động tìm đường đi của VinaPhone. Có thể đây là cơ hội cho những mạng di động nhỏ như Vietnamobile và GMobile trỗi dậy.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét